منجی باوری در گات های زرتشت، همه، سودرسانندگی اشاباوران

Authors

اسدالله آژیر

abstract

فهم نظریۀ نجات و منجی در آیین زرتشتی و به خصوص در گات های زرتشت، از جمله موضوعاتی است که اوستاشناسان و زرتشت شناسان را همچنان به خود مشغول داشته است. فهم رایج آن است که گرچه باور به آمدن رهاننده یا رهانندگان آخرالزمانی بیشتر ساخته و پرداخته دوره های متأخر مربوط به اوستای جدید است، لیکن در خود گات های زرتشت نیز می توان معنای رهانندگی را از مفهوم «سوشیانت» برداشت کرد. این نوشتار بر آن است که حتی اگر برخی بندهای گات ها ناظر به آموزش و انتظار زرتشت نسبت به آمدن چهره ای نجات بخش در آینده باشند، مفهوم سوشیانت صرفاً و یا عمدتاً معنایی فرجام شناختی ندارد. به همین نسبت، آموزۀ «فرَشَ» کردن (= نوسازی یا خرّم ساختن هستی) در گات های زرتشت معادل فرجام شناسی، که آن نیز به نوبۀ خود ریشه در گات ها دارد، نیست. بنابر این، همان گونه که آموزۀ «فرش» کردنِ گات ها در اوستای جدید به فرجام شناسی تفسیر شد و واژۀ «فرشکرد» پدید یافت، مفهوم سوشیانت نیز از معنای اولیۀ ناظر به مزداپرستانِ سود رساننده و نوسازندۀ هستی به معنای رهاننده(ها)ی آخرالزمانی تحول پذیرفت، گو اینکه تحولِ معنایی مزبور به کمک مفاهیم و باورهایی از خود گات ها صورت گرفته باشد. سوشیانت ها، مطابق گات ها، مزداپرستان نمونه ای همچون خود زرتشت هستند که تلاش دارند با همکاری یکدیگر و با اهورا مزدا همیشه به جهان سود برسانند و آن را «فرش» سازند. البته عملیات سودرسانندگی به هستی و نوسازی جهان توسط اشاباوران (= پیروان اشا / راستی) در یک نقطۀ پایانی با غلبۀ آنان بر دروندگان ( پیروان دروج / دروغ) به اتمام و اکمال می رسد. این آموزه، گرچه می تواند با آموزۀ فرجام شناسی و حتی باور به آمدن کسی چون زرتشت تلاقی پیدا کند، عین و معادل آن ها نیست. سوشیانت ها سودرسانندگان به هستی هستند و شمار آنان به شمار همۀ اشوان یا اشاباوران.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

جایگاه عیسی در آخر الزمان باوری و منجی باوری مسلمانان

جایگاه عیسی علیه‌السلام  در ادبیات قرآن و پس از آن در احادیث نبوی جایگاهی یگانه است.این نوشتار به جایگاه عیسی علیه‌السلام  در آخرالزمان‌باوری اسلامی می‌پردازد، که به‌ویژه در منابع اهل سنت جایگاه خاصی را داراست. موضوع مزبور در منابع روایی تحت باب کتاب اشراط الساعه گنجانیده شده است. یکی از علائم یا نشانه‌های فرارسیدن «ساعة»یا قیامت، نزول عیسی علیه‌السلام  از آسمان است که با نشانه‌های دیگری همانند...

full text

جایگاه عیسی در آخر الزمان باوری و منجی باوری مسلمانان

جایگاه عیسی علیه السلام  در ادبیات قرآن و پس از آن در احادیث نبوی جایگاهی یگانه است.این نوشتار به جایگاه عیسی علیه السلام  در آخرالزمان باوری اسلامی می پردازد، که به ویژه در منابع اهل سنت جایگاه خاصی را داراست. موضوع مزبور در منابع روایی تحت باب کتاب اشراط الساعه گنجانیده شده است. یکی از علائم یا نشانه های فرارسیدن «ساعة»یا قیامت، نزول عیسی علیه السلام  از آسمان است که با نشانه های دیگری همانند...

full text

بررسی انگاره منجی باوری در گاهان و یشتها

اندیشه نجات بخشی در جهان بینی زردشتی جایگاهی ارزشمند دارد. این باور در مـتنهای زردشتی میانه عـموماً با واژه سوشیـانت (-sao?iiant)، مطرح میشود. در گاهان، که اصیل ترین و قدیمی ترین بخش اوستا است، سوشیانت، مفهومی عام و بدون ارتباط با فرجام جهان را در برمیگیرد و به شخصی که صرفاً برای نجات بشر می آید دلالت نمیکند . از میان یشتها، فروردین یشت و زامیاد یشت دو یشتی هستند که این اندیشه در آنها مطرح و تا ح...

منجی باوری زرتشتی و مسئله تاثیر بر فرهنگ اسرائیلی

این نوشتار نگاهی اجمالی به مسئلة تأثیر فرهنگ ایرانی و سنت زرتشی بر فرهنگ و سنت اسرائیلی با تأکید بر مسئلة نجات و منجی باوری است. در آغاز راه مطالعات تطبیقی ادیان، دو گرایش افراطی و تفریطی در تاکید بیش از اندازه بر این تأثیر از یک سو و نفی هر نوع تأثیر از دیگر سو شکل گرفتند. به تدریج این دو گرایش گرچه همچنان پیروانی برای خود دارند، به تعادل گراییدند و اکنون اصل مسئلة تأثیر دین ایرانی بر سنت اسرا...

full text

منجی شهر در سینمای آخرالزمانی

به سینمای آخرالزمانی در دوران معاصر، به‌ویژه پس از ورود به هزارة سوم، توجه خاصی شده است. هم‌چنین بحث منجی از مهم‌ترین مباحث سینمای آخرالزمانی بوده است. پژوهش حاضر با هدف مطالعة تجلی منجی شهر در سینمای آخرالزمانی تدوین شده است. نمود منجی به‌لحاظ صوری و رخ‌دادهای مرتبط با حضور منجی (شخصیت‌شناسی منجی) نیز مهم‌ترین موارد اشاره‌شدة مربوط به حضور، کارکرد، و کاربرد منجی است که در سینمای آخرالزمانی برر...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت)

Publisher: دانشگاه امام صادق (ع)

ISSN 2228-6578

volume 4

issue 1 2012

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023